Kadın sanatçılara yönelik yasağa 45 kadın örgütünden ortak açıklama

01 Nisan 2018 12:21

Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın kadınlara sahne yasağına karşı 45 kadın örgütü ortak açıklama yayımlayarak, ‘99 yıl sonra kadın sanatçılara sahneyı̇ yasaklayanlar ı̇stı̇fa etmelı̇dı̇r’ dedi.

29 Mart günü TBMM’de sahnelenen “Çanakkale Şehitleri Anma Günü”nde Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın kadın sanatçıların sahneye çıkmaması talimatı vermesi üzerine sahneye çıkmalarının engellenmesi, pek çok kesimin özellikle de kadınlardan ve kadın sanatçıların tepkisine sebep oldu. Oyuncu Tilbe Saran, Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın istifa etmesi için chage. org’dan imza kampanyası başlatırken 45 kadın örgütü de ortak bir açıklama yayımladı. “Kadın oyunculara yönelik bu uygulama Anayasaya aykırı olmanın ötesinde, ayrımcılıktır, aşağılamadır, insan onurunu ayaklar altına almaktır” diyen kadınlar, tüm sorumluların ortaya çıkarılmasını; yargılanmasını ve istifa etmesini istedi. Kadın örgütlerinin açıklamasının tamamı şöyle:

99 YIL SONRA KADIN SANATÇILARA SAHNEYİ YASAKLAYANLAR DERHAL İSTİFA ETMELİDİR

Afife Jale’nin tiyatro sahnesine çıktığı 3 Nisan 1919’dan 99 yıl sonra, 29 Mart’ta, TBMM’de düzenlen 18 Mart Çanakkale Anması’nda, ülkemizdeki kadın-erkek eşitliği, demokrasi, insan hakları ve kadının insan hakları adına utanç verici bir olay yaşandı.

TBMM’de 18 Mart Çanakkale Anması’nda kadın tiyatro sanatçıların TBMM Başkanlığının talimatıyla sahneye çıkartılmadığı ifade edildi. Sahneye çıkması engellenen tiyatrocu BirGün’e yaptığı açıklamada “Üç gündür prova yapıyorduk. Bir saat kala kadınların sahneye çıkamayacağı söylendi. Gözyaşlarımızı tutamadık” dedi.

BirGün Gazetesi’nde yayınlanan habere göre, Devlet Tiyatroları sanatçılarının 18 Mart Çanakkale Anması’nda sahnelenmek için üç gün süren provalarla hazırlandığı oyunun sahnelenmesine bir saat kala TBMM Başkanı İsmail Kahraman’ın talimatıyla oyuna müdahale edildi. Daha önce de, kadınların erkeklere sarılmaması istenerek; oyundaki vedalaşan asker- anne, eş uğurlaması, cepheye mermi taşıyan kadın bölümleri çıkartılarak içeriğe müdahale edilmiş ve oyundaki slaytlar da çıkartılmıştı. Bu içerik sansürü nedeniyle 12 dakikalık oyun 4 dakikaya düşürüldü. Son olarak da kadınların sahnede yer almaması istendi. Kadın oyuncular, protokol ve katılımcıların görüş mesafesi dışındaki merdivenlerde şiir okumak zorunda bırakıldılar.

Kadın oyuncuların beyanına göre bu değişiklik, İsmail Kahraman tarafından “Kızlarımız arkada duracak değil mi, aferin” denilerek ve eliyle de salonun arka tarafı işaret edilerek kutlandı. Erkek oyuncular "Sizin olmadığınız yerde bizim ne işimiz var" diyerek kadın oyunculara destek vermeye çalıştılarsa da, Devlet Tiyatroları yöneticilerinin devreye girmesi sonucunda, oyun son haliyle sahnelendi. Erkek oyuncular sahnede oyunu sergilerken, kadın oyuncular protokol ve katılımcıların doğrudan görüş mesafesi dışında arkada merdivenlerde tutuldu.

Kamuoyunda infial yaratan bu ayrımcılık ve içerik sansürü üzerine yapılan Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü açıklaması da, TBMM Basın, Yayın ve Halkla İlişkiler Başkanlığı açıklaması da tatmin edici değildir. Tam tersine, kadın oyuncuların sahneden kopartılıp, “TBMM tören salonunun iki tarafında ve katılımcıların arasında” durmak ve sadece “şiir okuma”ya eşlik etmek zorunda bırakıldığını doğrulamaktadır.

Kadın oyunculara yönelik bu uygulama Anayasaya aykırı olmanın ötesinde, ayrımcılıktır, aşagğılamadır, insan onurunu ayaklar altına almaktır.

Biz kadınlar, kadınlara dönük bu dehşet verici muameleyi kınıyor, “bu oyunda rol alan tüm sorumluların” ortaya çıkarılmasını, Türk Ceza Kanunu açısından suç oluşturan bu ayrımcılık nedeniyle yargılanmalarını; derhal istifa ederek siyaset ve bürokrasi sahnesinde bir daha da yer almamalarını istiyoruz.