Analık raporu hekim gerekli görürse uzatılabilir

17 Haziran 2020 10:00

16 haftalık analık istirahati (raporu) işçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre ‘gerekirse’ hekim raporu ile uzatılabilir. ‘Gereklilik’ ve ‘hekim raporu’ ön şarttır.

Onur BAKIR

Okurumuzun Sorusu:

Merhaba. Öncelikle böyle bir konuyu araştırırken sizin gibi bir siteye rast geldiğim için gerçekten çok şanslı hissettim kendimi. Annelerin meramlarını ne kadar açıklayıcı anlatmışsınız. Bu doğrultuda benim de bir sorum olacaktı, 21 Haziran’da doğum raporum bitecek ama analık istirahatini uzatmak istiyorum. Yalnız kendi doktorum rapor veremeyeceğini söyledi. Raporu yalnızca doğum yaptıran doktor mu verebilir?

Öncelikle okurumuzu tebrik edelim; okurumuza, bebeğine ve ailesine uzun, mutlu ve sağlıklı bir ömür dileyelim.

İş Yasası’nın 74. maddesine göre analık istirahati 16 haftadır. Yine aynı maddeye göre bu süre “işçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve doğumdan sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir”.

Analık istirahatinin uzatılabilmesi için bunu gerektiren bir sağlık durumu söz konusu olmalıdır. Yasada yer alan “gerekirse” ifadesi, analık istirahatinin uzatılmasını gerektiren işten veya kadın işçinin sağlık durumundan kaynaklanan bir durumun varlığınıön koşul haline getirmektedir.

Normalde tek hekim raporu ile 10 güne kadar istirahat verilebilir. İstirahat sonrası kontrol muayenesi belirtilmişse -toplamda 20 günü geçmemek üzere- hekim istirahat raporunu uzatabilir.

Ancak analık istirahatlerinde bu kural uygulanmaz. Tek hekim raporu ile 8+8 hafta, toplamda 16 hafta analık istirahati verilebileceği gibi yine tek hekim raporuyla doğum öncesi veya sonrasında ilave istirahat de verilebilir.

İş Yasası’nın 74. maddesi “bu süreler hekim raporu ile belirtilir” dediği için analık raporunun (istirahatinin) örneğin 1 ay daha uzatılması için heyet raporuna gerek yoktur. Tek hekim raporu yeterlidir.

Ancak mevzuatta analık raporunun (istirahatinin) hangi hekim tarafından uzatılabileceğine ilişkin açık bir kural yoktur. Olağan koşullarda kadın işçiye 16 haftalık analık raporunu veren hekimin bu raporu “gerek gördüğü takdirde” uzatabileceği açık ve nettir. Ancak bu hekim, kadın işçinin raporunu uzatmak için muayeneye gideceği zaman raporlu ya da izinli olabilir. Bu durumda bu hekime vekalet eden yani bu hekimin hastalarını gören hekimin gerek gördüğü takdirde raporu uzatabileceği sonucuna varmak mümkündür. Ancak mevzuatta bu konuda bir açıklık ne yazık ki yok.

Okurumuzun hekimi “raporu uzatamayacağını” söylemiş. Peki neden? Hekim acaba böyle bir yetkisi olduğunu bilmiyor mu? Yoksa okurumuzun raporunun uzatılmasına tıbben gerek mi görmüyor? Burası da net değil.

Mevzuatta bir açıklık olmamakla birlikte, analık raporunu uzatma yetkisinin sadece analık raporunu veren hekime ait olduğuna dair bir sınırlama da yok. Dolayısıyla okurumuzun “raporun uzatılmasını gerektiren bir durumun olması” şartıyla analık raporu vermeye yetkili başka bir hekimden alacağı raporla da analık raporunu uzatabileceği sonucuna ulaşıyorum.