Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) 2026 yılı için asgari ücret talep ve önerilerini açıkladı. DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından hazırlanan asgari ücret raporunun da sunulduğu basın toplantısında 9,5 milyon kişinin asgari ücret civarı ve altında ücretle yaşamını sürdürmeye çalıştığının altı çizildi. 

DİSK-AR raporu, kadın işçilerin düşük ücretlerle çalıştırıldığını bir kez daha ortaya koydu. Rapora göre, genel işçi kitlesinde yüzde 46,7 olan asgari ücret ve altındaki ücretle çalışma oranı kadınlarda yüzde 60,1’e çıkıyor. 
Asgari ücretin yüzde 5 fazlası ve altında ücret alanların oranı genel olarak yüzde 49,6 iken kadınlarda bu oran yüzde 63,7’ye çıkıyor. 2024’te asgari ücretin yarısı ve altında (8.500 TL ve altı) çalışanların oranı genel olarak yüzde 9’da kalırken, kadınlarda yüzde 15,3’e yükseliyor. Tahmini 4,5 milyon özel sektör işçisi kadınların ise yüzde 75,6’sının asgari ücretin altı ve asgari ücretin yüzde 20 fazlası ücretler ile çalıştığı belirtiliyor.

Kayıt dışı çalışanların yüzde 90’dan fazlası asgari ücret ve altına çalışıyor

TÜİK HİA 2024 yıllık verilerine göre ücretli veya yevmiyeli kayıt dışı çalışanların yüzde 41,6’sını kadınlar oluşturuyor. Kayıt dışı çalışan kadınların yüzde 90’dan fazlası asgari ücret ve altındaki ücretle çalışmak zorunda bırakılıyor. 
Verilere göre kayıt dışı çalışan kadınların yüzde 58,5’i 2024 yılında yıllık ortalama asgari ücretin yarısı olan 8.500 TL ve altında gelir elde etti. Bu oran tüm kayıt dışı çalışanlarda yüzde 40. Asgari ücretin yüzde 5 fazlası ve altında ücretlerle kayıt dışı çalışan kadınların oranı yüzde 94,6’ya; asgari ücretin yüzde 20 fazlası ve altında kayıt dışı çalışan oranı yüzde 97,7. 

Kadınların ortalama geliri asgari ücretin 1,5 katına geriledi

Raporda dikkat çekilen diğer konu kadınların ortalama ücretleri oldu. Rapora göre 2005’te kadınların aylık ortalama ücret ve maaş geliri asgari ücretin 2 katı düzeyindeydi. 2023’te ise kadınların ortalama ücret ve maaş gelirleri asgari ücretin 1,5 katına geriledi. Buna karşılık erkeklerin aylık ortalama ücret ve maaş gelirleri kadınlarınkinden daha yüksek olduğuna dikkat çekildi. 2005’te erkeklerin aylık ortalama ücret ve maaş geliri asgari ücretin 2,2 katı iken, 2023’te asgari ücretin 1,9 katı düzeyinde. Bu durum cinsiyet eşitsizliğinin ücretlere nasıl yansıdığını bir kez daha ortaya koymaktadır.

Raporun tamamını incelemek için TIKLAYIN

Fotoğraf: Evrensel