GÜNÜN BİLGİSİ: Bulaşık makinesini bizzat o yaptı
Bulaşık makinesinin mucidi Josephine Cochrane: “Madem kimse bulaşıkları yıkayacak bir makine geliştirmek istemiyor, o halde bunu bizzat ben yapacağım” diyerek işe koyuldu ve başardı.

Bulaşık makinesinin yüzlerce işletme lisansı mevcut. Bu uzun serinin ilki 1850 yılında ABD de Joel Houghton tarafından “bulaşıkları yıkayacak mekanik bir aygıt” olarak ortaya konur. Tahtadan yapılan, elle dönen bir tekerleğin su fışkırttığı bu makine o yıllar için oldukça işlevseldir.

‘BİZZAT BEN YAPACAĞIM’
1880 yılına doğru, İllinoisli bir politikacıyla evli olan Amerikalı Josephine Cochrane şöyle diyecektir: “Pekala, madem ki kimse bulaşıkları yıkayacak bir makine geliştirmek istemiyor, o halde bunu bizzat ben yapacağım.” Böylece yine elle çalışan ama daha pratik bir aygıt geliştirir. Bulaşıkları içeren bölmeler büyük bakır bir haznenin içinde yüzen bir tekerleğin merkezine sabitlenmişlerdir.

ÖNCE SICAK SU BULUNAMADI
Josephine Cochrane, 1886 yılında bu buluşu için gereken lisansı ve Şikago’da 1893 yılındaki uluslararası fuarda da ilk ödülü kazanır. Ne var ki, onun buluşuyla yalnızca birkaç otel ve büyük restoran ilgilenecektir. Bu aygıt mucitlerin hayal gücünü kışkırtır ve artık 1900 yılına gelindiğinde 100 kadar bulaşık makinesi lisansı mevcuttur. Ama o yıllarda çok az evde sıcak su olduğundan bu makine pek ilgi görmez.

SONRA UYGUN DETERJAN...
1910 yılına doğru ABD de Walker kardeşler haznedeki suyun çevrimini sağlayan ilk mekanik bulaşık makinesini ortaya koyarlar. 1912 yılında elektrikli bir motor ve suyun doğrudan hazneye ulaşmasını sağlayan bir boru eklemek suretiyle aygıtlarını daha da geliştirirler. Bu ilk elektrikli bulaşık makinesidir. Ancak uygun deterjan olmadığından bulaşık düzgün bir şekilde yıkanamaz.
Thomson cihazının Ev Aletleri Salonu’nda sergilenmesi için 1924 yılını beklemek gerekecektir. Motorla çalıştırılan helikopter pervanesine benzer bir kol suyu bulaşığın üzerine püskürtür. Su püskürtme sistemiyle bu aygıt halihazırdaki bulaşık makinelerinin teknolojisinin öncüsüdür. Bununla birlikte burada da, bulaşık iyi yıkanmamıştır çünkü kristal sodyum karbonat, sabun parçaları kullanılmaktadır.
1929 yılında Avrupa’da ilk bulaşık makinesi üretildi. Bu, demir bir ayaklık üzerine oturtulmuş bir tekneden ibaretti. Ortasında demir bir boru ve iki bulaşık sepeti bulunuyordu. Yıkama düzeneği bugünkü gibi basınçlı su ve deterjan püskürtme esası üzerine kurulmuştu. Ama su, dışarıda ısıtılarak tekneye dökülüyordu. Teknenin dibindeki pervane, suyu döndürüyor ve yukarı kaldırıyordu.
1940 yılında ABD de ortaya konan ve tam bir yıkama sağlayan otomatik bulaşık makinesi ancak 1960’lara doğru Avrupa’ya ihraç edildi. Daha sonraki yıllarda da, bulaşık makinelerinin kap kacak kapasitesi ve güvenilirliği sürekli gelişecektir.
Sonuçta, 1970’li yılların sonlarında, tam donanımlı mutfaklarda ankastre bulaşık makineleri gündeme geldi. 1990’lı yıllardaki elektronik süreci dönüm noktası oldu; artık üreticiler bulaşık makinelerinde kristaller için hassas yıkama, turbo kurutma gibi seçenekler sunmaya başladı.

İlgili haberler
GÜNÜN MUCİTLERİ: Tarih boyu neler icat ettik nele...

Tarih boyu kadınların icatları say say bitmez... Bakın neler var...

GÜNÜN SORUSU: Kadınlar için ne icat edilmesini ist...

İhtiyaçları doğrultusunda şimdi en çok kullandığımız eşyaları icat eden mucit kadınları yayınladık d...

GÜNÜN BİLGİSİ: Rujun ilginç tarihi

Dudakları renklendirmenin tarihi çok eskilere uzanıyor. Üstelik bu, sadece kadınlara özgü bir şey de...