GÜNÜN BİLGİSİ: Haenyo - Deniz kadını
Güney Kore’nin adalarından Jejudo’da dalgıç kadınlara Haenyo yani Deniz Kadını adı veriliyor.

Jejudo’da kız çocukları 6 yaşından itibaren eğitime başlıyor, yüzmeyi, dalmayı öğreniyorlar. 14 yaşındayken denizin derinliklerinde para getirecek kabuklu deniz hayvanlarını toplamayı öğrenmiş oluyorlar. Anneleri ürünün bol olduğu gizemli köşeleri, tehlikeli durumlarda sakin kalmayı, mesleğin ayrıntılarını öğretiyor onlara... 17 yaşından itibaren tam gün çalışmaya başlıyorlar ve 70 yaşına kadar ayda 15 gün dalıyorlar, topluyorlar, satıyorlar...



Kore ve Japonya sahillerinde 1500 yıldır dalgıçlık yapılıyor. 17. Yüzyılın başında erkekler de kadınlar da bu işi yapmaktaydı. Erkekler denizin derinliklerine dalarken kadınlar sahile yakın yerlerde deniz otları toplamakla uğraşıyordu. Sonraları sadece erkeklere getirilen yüksek vergiler ve işin tehlikeli oluşu erkeklerin bu işi bırakıp tarım ve sanayide çalışmalarına neden oldu. Kadınlar ise vergiden muaf oldukları için sadece sahil yakınlarında kalmayıp denizin derinliklerine yöneldiler.



Haenyo-Deniz kadını olmak, kadınlara hem ekonomik bağımsızlık hem de diğer alanlarda daha özgür olma olanağını sundu. Örneğin artık boşanma hakkına sahiptiler. Boşanıp başka biriyle evlenebiliyorlardı. Adada kadınların sözü daha fazla geçmekteydi, evin parasını onlar kazanıyordu. Sanki anaerkil bir toplum kurulmuş gibiydi. Bu özelliğinden dolayı ada 20. Yüzyıl başında politik sürgünlerin de uğrak yeri oldu, eğitim sistemine, yolların yapımına katkı sundular. Birlik, örgütlülük o kadar güçlendi ki bu adanın kadınları 1932 yılında Japon sömürgecilğine karşı verilen mücadelenin vazgeçilmez parçası haline geldiler. Adlarına şiirler yazıldı, şarkılar yapıldı.


Zamanla kadınların işin tehlikesi nedeniyle başka ülkelerde ev işçisi olarak çalışmayı tercih etmeye başladı bunun etkisiyle bu mesleğe duyulan ilgi azaldı. 1960 yılında 30 bin Haenyo varken, 2006’da bu sayı 5406’ya düştü. 2016’da Haenyoların hemen hemen hepsi 70 yaşın üstündeydi.
Haenyoluk hâlâ devam ediyor. Ne kadar sürer bilinmiyor ama Jejudo adasında bu kadınların hayatlarını, çalışmalarını anlatan bir müze var.


İlgili haberler
Adalet tanrıçalarla tecelli etmez

Birçok yerde çıkar karşımıza, elinde terazisiyle adalet tanrıçası. Erkek üstünlüğünün kabul edildiği...

Savaş sırasında kürtaj: Kadınlar Yemen’de yasaklar...

Taiz’de hastaneler, sağlık ocakları kapalı. Nüfusun yüzde 70’inin yaşadığı, doğum kontrol olanakları...

Hindistan’daki 1 Mayıs’ın ateşi nereden geliyor?

Dünyanın dört bir yanında 1 Mayıs coşkuyla kutlandı. Hindistan’da da kadınlar başta olmak üzere mily...