GÜNÜN BİLGİSİ: Cebin cinsiyetçi tarihi…
Alt üstü ‘cep’ deyip geçmeyin. Onun bile cinsiyetçi politik bir tarihi varmış ya. Yazar Yaşar Çabuklu’nun araştırmasına göre, kadınlar ‘cep’ için bile mücadele vermiş…

“Cep toplumsal olarak cinsiyetlendirilmiştir, cebin tarihi cinsiyetçi ve politiktir. Kadın giysilerinin cepsiz, sahte/küçük cepli, erkek giysilerinin çok/büyük cepli olması süreci geçmişte modern burjuva toplumunun kuruluşuyla başlamıştır. 

Ortaçağda erkekler ve kadınlar bellerine bağlı torbalar taşırlardı. 17.yüzyıl sonunda erkek giysilerine cep dikilmeye başlandı; kadınlar için bu gerçekleşmedi, kadınlar torbalarını, görünmeyecek şekilde, giysilerinin iç bölümlerinde taşımaktaydı.

1789 Fransız Devrimi'nden sonraki,kadın derneklerinin kapatıldığı dönemde ve sonrasında kadınların küçük el çantası taşıması kural haline getirildi, erkeklerin cepleri ise arttı. Burjuvazi cebin kadınların kamusal/politik alandaki hareket kabiliyetini arttıracağından korkmuştu.

Kadınlarda cebin ortadan kaldırılması modernliğin "güzel cins"i ince belli olarak kurmasıyla bağlantılıydı;cep ince kadın görünümünü bozuyordu! Erkeklerin cepleri işlevsellikle,kadınların cepsizliği ise eril bakışa hitap edecek bir arzu nesnesi olarak kurulmalarıyla ilişkiliydi.

19.yüzyıl sonunda erkek giysileri yaklaşık 15 cebe sahipti, erkekler cepleriyle övünüyordu. 1899'da New York Times'da çıkan bir yazıda uygarlığın cepler üzerine kurulduğu, cepsiz kadınların cepli erkeklerle aşık atamayacağı söyleniyordu.

1891'de kadınlar için kullanışlı, cepli giysileri savunan feminist "Rationalist Dress Society" kuruldu. Cep,1.dalga feminizmin, Süfrajetlerin simgesi haline geldi. 1900'lerde kadınların pantolon giymeye başlayıp ellerini ceplerine sokması erkeklerce bir tehdit olarak algılanıyordu.

Birinci, özellikle 2. dünya savaşından sonra-kısa dönemler hariç- cepli erkek cepsiz kadın modeli devam etti.1940'larda erkek giysileri yaklaşık 2 düzine cebe sahipti. "Erkeklerde cepler içlerinde bir şeyler bulundurmak, kadınlarda süs içindir" (Christian Dior,1954)

Bugün üniseks giyime, cepsel çeşitliliğe karşın erkekler "cep üstünlüğünü" koruyor! Yıllık sekiz milyar dolarlık bir pazar payına sahip kadın el çantası sektörünün, "ince görünme" ideolojisinin dayatmasıyla kadınlar "cepsizliğe", "eksik cepliliğe" itiliyor.

Kaynak: Yaşar Çabuklu

İlgili haberler
GÜNÜN BİLGİSİ: Rujun ilginç tarihi

Dudakları renklendirmenin tarihi çok eskilere uzanıyor. Üstelik bu, sadece kadınlara özgü bir şey de...

ORTA ÇAĞDAN ÇIKAN DERS: Veba salgını ve cadı avlar...

Kara veba gibi çağın öne çıkan krizlerini oluşturan salgın hastalıkların cadılardan kaynaklandığı ön...

GÜNÜN BİLGİSİ: İstenmeyen kılları ne zamandır iste...

Günümüzde kadınların pek çoğunu ziyadesiyle ilgilendiren bir konu: İstenmeyen kılları yok etmek. Hat...