Ankara Sincan’da Ertuğrulgazi Mahallesi'nin semt pazarındayız. Kışlık telaşı, bayram alışverişi derken kadınların pazara ilgisi yoğun, ama her şey de ateş pahası. Kadınlar pahalılıktan çok dertli ancak tencerede bir şeylerin de kaynaması lazım, onun telaşındalar. Bayramdı, kışa hazırlıktı derken onca koşturmanın arasında bizimle kışlık menemenin sırrını da paylaşmadan geçmiyorlar...
Emine ile daha önce de karşılaşmışız pazarda, “Değişen hiçbir şey yok. Tam tersine her geçen gün pahalılaşıyor, pazarı iki haftaya düşürdük. Bir de böyle akşam saatini bekliyoruz. Ucuzluyor akşama doğru” diyor. Emine ile sohbetimiz devam ederken tezgahtaki diğer kadınlar giriyor lafa: “Benim kocam sebze sevmezdi pek. Şimdi o bile yiyor. Mecbur yiyecek, et alacak para yok. Kurbanda bir koyun aldık, çocuklar var. Üç çocuğun da neyine yeterse artık bir yıl boyunca.”
Burcu ise hem pazar fiyatlarına hem de hükümete çok tepkili. “Pazarda fiyatlar nasıl, istediğinizi alabiliyor musunuz” diye sorduğumuzda hemen hesap yapmaya başlıyor. “Neyle alacağız istediğimizi! 1500 lirayla ev geçindiriyoruz, bunun 500’ü kira; elektrik, su, telefon 500 de öyle gitse. Çocukların üstü-başı, okullar açılacak. Yazık bu insanlara. Kendileri altın bardaktan su içiyor, insaf yahu. Açlıktan ölmüyoruz diye her şey yolunda zannediyorlar.”
Esra da kışlık menemen için domates almaya gelmiş. Hem bize güzel menemenin sırlarını veriyor hem de pahalılıktan dert yanıyor. “Üç haftadır domates alacağım. Her hafta biraz daha düşüyor fiyatlar, üç kuruş kâr edersek diye bekliyoruz.”

‘MENEMENİN SIRRI DOMATESTE AMA İYİSİ BİZİM BURAYA GELMEZ’
Esra ile sohbetimiz oldukça keyifli ve öğretici oluyor bizim için :). Bu yılki menemeni nasıl yapacağımızı kara kara düşünürken yardımımıza koşuyor: “Menemenin sırrı domateste tabii ama güzel domates bizim buralara gelmiyor, gelse de gücümüz yetmez zaten. Ben üç çeşit domates alıyorum; tombul domates ve Ayaş domatesi. Ayaş domatesi de iki çeşittir, pembe renkli olandan az alıyorum, kırmızı olandan çok. Hepsini karıştırıyorum sonra. Robotta çekilmiş menemen sevmeyenler için püf noktalar var. Domatesin üstüne sıcak su dökecekler. O zaman kabuğu kendiliğinden soyulur. Ben 15 kilo kadar domatese iki kilo civarında biber koyuyorum, biber isteğe bağlı tabii acı seven acı atsın. Biberleri büyük bir tencerede kavuracaklar sonra üzerine domatesi ekleyip suyu çıkana kadar kaynatılacak. Sonra sıcakken kavanoza koymak lazım. Kavanozları da ters koyacaklar, kapak aşağıda kalacak şekilde yani, böylece ağzı bozuklar belli olur. Bu kadar işte.”

‘HER GÜN NE PİŞİRECEĞİM DİYE DÜŞÜNMEKTEN BIKTIM’

Ayşe de kurutmalıklar için gelmiş pazara. Geçen sene 1.5 liraya aldığı dolmalık biberin kilosunun bu sene 2.5 lira olmasından şikayetçi. “Vallahi her gün ne pişireceğim diye düşünmekten bıktım. Büyük oğlanla eşime yemek beğendiremiyorum. Verdikleri üç kuruş para, çeşit çeşit yemek istiyorlar. Pazara gidin de siz alışveriş yapın o zaman diyorum ben de”

‘SABAH GETİRDİĞİM MALI AKŞAM GERİ GÖTÜRÜYORUM’

Yeşillik satmaya gelen Zehra da “İş yok” diyor “Sabah getirdiğim malı akşam geri götürüyorum, kimsede para yok neyle alsınlar.” Zehra’nın tezgâhına yanaşan kadınlardan biri de pazara gidemeyenler olduğunu söyleyerek: “Bu pazar böyle miydi Allah aşkına, kimse yok baksanıza insanların cebinde para mı kaldı! Bir asgari ücretle ne alacaksın” diye kızıyor.

KADINLAR MEYVE YİYEMEMEKTEN ŞİKAYETÇİ

Pazardaki en pahalı ürünün ne olduğunu sorduğumuzda ise kadınlar meyve yiyememekten yakınıyor. Aslı, pazara çocuklarını getirmiyormuş mesela, nedenini ise şöyle anlatıyor: “Çocuk bu, canı çekiyor her şeyi, kıyamıyorum. Bir iki kilo meyve alınca da pazar bütçemizi aşıyoruz. Yediğimiz meyveler hep aynı farklı bir şey almaya güç yetmiyor.”