Okullarda bir öğün ücretsiz, sağlıklı yemek her çocuğun hakkı kampanyasını büyütmek için Adana’nın Yüreğir ilçesi Karşıyaka bölgesinde ilkokul ve ana okulları önünde bildirilerimizi velilere ulaştırdık. Çocukların küçük olmasının yarattığı kaygılar, okula alışma süreci, yüksek servis ücretleri nedeni ile okulların önü tabiri caizse ana baba günü. Ama daha çok da anne… Çocukları okula getirip götürme işi kadınlara kalıyor. “Bir öğün, ücretsiz, sağlıklı yemek” talebi sohbet ettiğimiz her veli tarafında sahipleniliyor. Bildirileri alanların hepsi bildirileri dikkatlice okuyor. Sadece okuyup geçmiyorlar, “Bu konuda neler yapabiliriz?” diye soruyorlar, elimizdeki bildirileri alıp mahallelerindeki başka kadınlara taşıyorlar. Konuştuğumuz kadınlar maddi zorluktan dolayı istenen gıdaları göndermekte zorluk yaşadıklarını, krem peynir, kalitesiz meyve suları koymak zorunda kaldıklarını anlatıyorlar.

SERVİS YERİNE ÇOCUKLARINI KENDİLERİ ALIYOR

Çocukların okulda sağlıklı gıdalara ulaşma problemi çok yakıcı bir problem olarak ortada duruyor. Hayat pahalılığı okul alışverişinde de cepleri yakıyor, okul servisleri aileler üzerinde büyük yük. Bu yükü azaltmanın bir yolu da çocukları okuldan velinin alması. Evi yakın olduğu için yürüyenler çoğunlukta ama bisikletle, elektrikli bisikletle çocukların eve götüren kadınlar da az sayıda değil.

‘KURUYEMİŞİ HİÇ ALAMIYORUM, SÜTÜ BAZEN ALABİLİYIORUM’

Konuştuğumuz kadınlar gelişim çağında olan çocukların sağlıklı beslenmeye ulaşabilmesi konusunda devletin bir şeyler yapması gerektiğini düşünüyorlar. Okullardan çocukların sağlıklı beslenmesine uygun listeler geliyor. Ama o besinleri günlük sağlayabilmek ne mümkün? Okul çağında iki çocuğu bulunan Emine anlatıyor, “İlkokuldan gelen listede süt, kuruyemiş, meyve oluyor. Kuruyemişi hiç alamıyorum, sütü bazen alabiliyorum”

‘UYGULAMANIN KALDIRILMASI KABUL EDİLEMEZ’
Orta okula giden çocuğun öğle yemeği ise tosttan ibaret. Çeyrek tostun 25 lira olduğu kantin fiyatları karşısında Emine, tostu evde yapıp çocuğun çantasına koymakta buluyor. Bu durumun içine sinmediğini anlatan Emine, şunları söylüyor: “Beslenme yeterli gelmediği için çocukların derslere odaklanma sorunu yaşadığını düşünüyorum. Çocukların yeterli beslenmesi onların en temel haklarından biri. Bütçe kısıtlaması sebebiyle yemek verilen bazı okullarda bu uygulamanın kaldırılması kabul edilemez.”
Eşi çalıştığı için çocuğu okula götürme getirme işi Gültaç’a kalmış. Tek maaşla yaşamaya çalışmanın artık imkansız hale geldiğini anlatıyor o da: “Eşim çalışıyor, asgari ücret alıyor. Ben de evde çocuklara bakmak zorunda kalıyorum. Bazı şeylere zor yetişiyor. İki çocuğum var. Masraflarımız çok. Yemek ihtiyaçları, elektriği suyu derken ay sonuna kadar aylığımız yetmiyor. Devlet katkıda bulunursa veliler olarak mutlu olacağız”.

‘BİR AYDIR YEMEK VERİLMİYOR ANA OKULUNDA’
Geçen sene yarı özel olan ana okullarında yemek veriliyormuş ancak ekstra 350 lira para alınıyormuş. Okulun bu sene devlet okulu olması ile okul müdür ile görüştüklerini aktaran Gültaç, “Bir sonuç alamadık. Bir ay geçmesine rağmen yemek verilmiyor” diyor. Ana okullarında forma olmadığı için her gün kıyafet değiştirme zorunluluğu da vatandaşları yoran konular arasında yer alıyor. Gültaç, “Devletten bir destek, katkı göremiyorum. Mahallemizde kirada oturan aileler var, sadece bir aylıkla geçinenler var. Devletten ücretsiz sağlıklı yemek talebimiz var, olursa veliler olarak çok mutlu olacağız” diyor.

‘ÖNCE EĞİTİMDEN KISILIYOR’

Diğer veli Fidan da şunları söylüyor: “Kızım 5 yaşında. Şu an en büyük sıkıntımız yemek. Üç dört çocuğu olan veliler de var. Bu durumdan dolayı çocuğunu okula gönderemiyor. Servis fiyatları çok yüksek. Kısa mesafe olsa bile bin 500 lirayı buluyor. Bizler çocuklarımızı ana okuluna gönderirken bu kadar zorlanıyorsak ilkokul, ortaokulda ne yapacağımızı şimdiden kara kara düşünüyoruz. Evde tek çalışan kişi eşim, ben de kızımla ilgilenebilmek için çalışmaya ara verdim. İşe başlamak istesem çocuğuma yarım gün bakması gereken birini bulmam gerekiyor. Arada kalmış durumdayım. Sınava hazırlanan oğlum var. Maddi olarak hangisine yetişeceğimizi şaşırıyoruz. Bir yandan manevi olarak da yetişmeye çalışıyoruz. Beslenme çantalarına istenen simit, poğaçayı koyuyoruz. Haftanın üç günü isteniyor. Evde de yapsak maliyeti aynı oluyor. Sağlıklı da değil. Bazı velilerin başka seçeneği olmuyor, sağlıklı olmasa da ‘yeter ki çocuğum doysun’ diyor. Haftada bir meyve günü oluyor. Bir velinin konuşmasına denk geldim. Dört çocuğu var. Her hafta istenen meyveyi nasıl alacağız? Acı bir durum. Bir çözüm bulunması gerekiyor. Her zaman önce eğitimden kısıtlamaya gidiliyor.”

Fotoğraflar: Ekmek ve Gül