Bir okurumuzun sorusu:

Hem televizyonda haberlerde izledim, hem de internette gördüm. Çalışan anneye bin lira kreş yardımı yapılacakmış? Doğru mudur? Doğruysa 2,5 yaşında bir oğlum var, kreşe gidiyor. Ben de bu yardımdan yararlanabilir miyim?

Yalanlara doymadılar! Çalışan anneye 1.015 TL kreş yardımı yok!

Anımsayacağınız üzere daha önce de “400 TL kreş yardımı verilecek” haberleri gündeme gelmiş, şu yanıtımızda bu haberlerin gerçeği yansıtmadığını, kreş yardımının değil işverenler için en fazla 53 TL tutarında vergi indiriminin söz konusu olduğunu belirtmiştik: 400 TL KREŞ YARDIMI YOK 53 TL VERGİ İNDİRİMİ VAR 

Peki, 1.015 TL kreş yardımı yapılacağı yalanı nereden çıktı? En başından başlayalım.

YASA DEĞİŞİKLİĞİ İLE VERGİ İNDİRİMİ GELMİŞTİ

27 Mart 2018 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanan torba yasa ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 23. maddesinde değişikliğe gidildi. Bu değişiklik ile:

1) İşveren tarafından kadın çalışanlara kreş yardımı ya da desteği sağlanıyorsa,

2) Bu yardım kadın çalışana değil doğrudan kreşe ödeniyorsa,
- Bu yardımının “asgarî ücretin aylık brüt tutarının 15’ine”kadar olan tutarı, gelir vergisinden istisna tutuldu.
- Bakanlar Kurulu, yüzde 15 oranının yüzde 50’ye kadar çıkarılması hususunda yetkili kılındı.

Böylece bu koşullara uygun bir kreş yardımı söz konusuysa bu yardımın asgari ücretin aylık brüt tutarının yüzde 15’i yani 304,43 TL’lik kısmı gelir vergisinden istisna tutuldu. Böylece birinci vergi diliminde en fazla 53,72 TL tutarında gelir vergisi ödenmeyecekti.

YÜZDE 15, YÜDE 50’YE ÇIKARILDI

5 Mayıs 2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararıyla yüzde 15’lik oran yüzde 50’ye çıkarıldı. Böylece kreş yardımının brüt asgari ücretin yüzde 50’sine yani 1.015 TL’ye kadar olan kısmı gelir vergisinden istisna tutuldu. Sonuç olarak ödenmeyecek gelir vergisi tutarı birinci vergi diliminde en fazla 129.4 TL olacak.

Eğer kreş yardımı net olarak belirlenmişse, ödenmeyecek bu vergi tutarı işverenin cebine kalacak; eğer kreş yardımı brüt olarak belirlenmişse bu vergi tutarı kreş yardımına yansıyacak.

Bir somut örnek üzerinden gidelim. Diyelim ki işveren kadın işçisine her ay 500 TL net kreş yardımı yapıyor ve bu yardımı kadın işçiye değil doğrudan kreşe ödüyor.

Bu son düzenlemeden önce işveren bu kreş yardımı için devlete 89.2 TL gelir vergisi de ödüyordu. Bu düzenlemeden sonra işveren artık devlete 89.2 TL gelir vergisi ödemeyecek. Eğer kreş yardımı net olarak belirlenmişse bu tutar işverenin cebine kalacak. Eğer kreş yardımı brüt olarak belirlenmişse 89.2 TL, 500 TL’ye ilave edilecek ve kreşe ödenecek tutar 589.2 TL’ye çıkacak.

YALANLAR VE GERÇEKLER

Durum bundan ibaret. Yani:

1) Çocuğunu kreşe gönderen ya da gönderecek olan kadın işçilere yapılacak hiçbir yeni ödeme ya da yardım söz konusu değil. Çocuğunu kendi imkânlarıyla kreşe gönderen kadın işçi, kreş parasını kendi cebinden ödemeye devam edecek.

2) Söz konusu vergi istisnası sadece ve sadece işverenin kadın işçisine yaptığı kreş yardımını doğrudan kreşe ödemesi halinde uygulanacak. Ben, bugüne kadar kreş yardımını bu şekilde yapan bir işveren görmedim. Hem işçi hem işveren sendikalarındaki meslektaşlarıma sordum, onlar da böyle bir örnekle karşılaşmadıklarını söylediler. Dolayısıyla eğer varsa bile Türkiye’de çok ama çok az sayıda işyerinde kreş yardımı bu şekilde yapılıyor. Sonuç olarak bu vergi istisnasından yararlanacak işveren ve işçi sayısı son derece sınırlı.

3) Bu kadar yaygara koparılan vergi tutarı çok az sayıda işvereni ve işçiyi kapsadığı gibi hepi topu devletin vazgeçtiği vergi tutarı birinci vergi diliminde aylık en fazla 129.4 TL’ye denk geliyor.

4) Bu indirimin kreş yardımına yansıyabilmesi için kreş yardımının net değil brüt olarak belirlenmiş olması gerekiyor. Aksi takdirde, ödenmeyecek vergi tutarı, kreş yardımına eklenmeyecek; işverenin cebinde kalacak.

Hal böyleyken basında şöyle haberler yer alıyor, ana haber bültenlerinde böyle haberler yayınlanıyor. Bunu okuyan, bunu izleyen kadın işçiler de 1.000 liranın üzerinde bir kreş yardımı ödeneceği umuduna kapılıyor.

Yalanınız batsın!

Ortada yeni bir hak yok ama bunun üzerinden tam da seçim arifesinde medyanın da marifetiyle yapılan bir propaganda var.

Olmayan bir hak üzerinden yaptığınız propagandanız batsın!

Kadın işçiler yalan, dolan ve asılsız haberler değil, ücretsiz kreş hakkı istiyor.

Kadın işçiler, kreş masraflarının tümüyle işveren ya da devlet tarafından karşılanmasını istiyor.

Kadın işçiler hakkını istiyor!