Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2021-2022 eğitim öğretim yılına ilişkin örgün eğitim istatistiklerine göre ilkokul düzeyinde 453 bin, ortaokul düzeyinde 654 bin, lise düzeyinde ise 388 bin çocuk okula gitmiyor. Toplamda 1 milyon 495 bin çocuk okula gitmiyor. Bu çocukların bir kısmı ekonomik krizin derinleşmesiyle okula gitmek yerine para kazanması için çocuk işçi olarak çalıştırılıyorlar.

Harun İstanbul İkitelli’de lokantada çalışan 15 yaşında bir çocuk. Harun’la çalıştığı lokantada yan yana geliyoruz. Erzurum’dan 3 ay önce gelmiş. Onun hikayesini dinlemeye başlıyorum: “Babamı kaybedince annemi amcamla evlendirdiler. Bir süre alışmam uzun sürdü. Alışmaya çalışıyordum, okuluma gidiyordum. Hayat şartları zorlaşamaya başladığında hayatıma yansıyan çok yanı oldu. Bizim okul köyden uzaktı. Servisimiz yoktu. Hele kış geldiğinde okula yürümemiz üç saati bulurdu. Günün altı saatini yolda geçirirdik. Ayaklarımız mosmor olurdu. Çok zorlanıyordum okula gitmeye. Bir yandan köyde iş, bizde de inekten başka bir şey yoktu. Okula gitmeme kararı aldığımda ailem ‘o zaman İstanbul’a git iş bul bize de para gönder’ dedi. Okullar açıldı daha karar verememiştim. Okulların açılmasından bir ay geçti pişman olup okula gittim. ‘Olmaz artık şimdi kayıt yapamayız seni’ dediler. Kimse de o süreçte demedi ki bu çocuk nerede? Niye okula gelmiyor? Ne öğretmenlerim aradı ne müdür. Ben de İstanbul’a gelmeye karar verdim.”

‘PARA GÖNDER DİYE BASKI ALTINDAYIM’

İstanbul’da iş bulduğunu, nerde yaşadığını soruyorum: “Kuzenlerim burada. Dört kişi kalıyoruz ben de onların yaşadığı eve dahil oldum. Resmi, sigortalı iş bulmam zaten imkânsız yaşımdan dolayı. Bu lokantada iş buldum. Aylık dört bin lira alıyorum. Kira, faturalar derken zaten hiç para kalmıyor. Köyden de amcam baskı yapıyor ‘para gönder’ diye.”

‘DEMEK Kİ İYİ YÖNETEMİYORLAR’

Sanki 15 yaşında bir çocukla değil de yaş almış, yorulmuş, hayatın yükü omuzlarına ağırlık yapmış bir yetişkinle konuşuyor gibi hissediyorum. Ama gözleri pırıl pırıl Harun’un. İleride ne yapmak istediğini, hayallerini sorduğumda “Para biriktirip 18 olduğumda Amerika’ya gitmek istiyorum. Amcam orada işçi ama geçiniyor en azından. Bizim köye bakıyorum, hiçbir genç kalmamış. Hepsi kaçak yollardan yurtdışına çıkıyor. Umudumuz yok ama herkes seçim seçim diyor. Ben oy kullanamayacağım ama bu yönetimin değişmesini istiyorum. Demek ki iyi yönetemiyorlar ki biz hepimiz mutsuzuz, umutsuzuz… Ben okumak istiyorum okuyacağım da. Çok çalışacağım para biriktireceğim. Okuyacağım” diyor.

YENİ YIL DİLEĞİ

Yeni yıl dileğini sorunca gülümsüyor ve “Ya güzel bir telefon istiyorum. Bir de doğuda okullara giden yolların çoğu çok kötü, çoğu köyde okul bile yok. Tüm çocukların rahat rahat okula gitmesini istiyorum” diyor.

Fotoğraf: Ekmek ve Gül