Fazla mesaisi ödenmeyen işçi önce kanıt biriktirmeli!

10 Eylül 2019 05:00

Fazla mesaisi ödenmeyen işçi önce arabulucuya giderek anlaşma olmadığında da dava yoluyla fazla mesai ücretini isteyebilir. Ancak önce kanıt biriktirmekte yarar var!

Onur BAKIR

Okurumuzun Sorusu:

İyi günler. Ben bir AVM’de şahıs işyerinde 14 aydır çalışıyorum. 12 ay boyunca günlük 14 saat çalıştım. Mesaimi nasıl alabilirim?

Türkiye’nin dört bir yanındaki alışveriş merkezlerinde on binlerce işçi birçok hakkı ihlal edilerek çalıştırılıyor. Çok sayıda işçi AVM’nin açılışından kapanışına kadar günde 12 hatta 14 saati bulan sürelerle çalıştırılıyor ancak fazla mesai ücreti ödenmiyor. Okurumuzun sorusu vesilesiyle bu soruna daha yakından bakalım.

Fazla mesai yapan, yani haftada 45 saatten fazla çalışan işçiye, 45 saati aşan her 1 saatlik fazla mesaisi için en az 1,5 saatlik ücreti tutarında fazla mesai ücreti ödenmesi zorunludur.

Fazla mesai ücreti ödenmeyen ya da eksik ödenen işçi geçmişe dönük 5 yıllık süre içinde yaptığı fazla mesailerinin ücretlerini önce arabulucuya giderek anlaşma sağlanamadığı takdirde de dava yoluyla talep edebilir.

Fazla mesaisi ödenmeyen işçi ayrıca Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na şikayette de bulunabilir.

İşçinin bu iki yoldan birini denemesi için işten ayrılmasına gerek yoktur. İşçi çalıştığı sırada da yasal süreci başlatabilir ya da şikayette bulunabilir. Ancak özellikle küçük işyerlerinde işçi ve işveren sürekli karşı karşıya olacağı için işçinin işten ayrıldıktan sonra süreci başlatması daha kolay olabilir.

Fazla mesai ücretlerinin ödenmemesi işçi için haklı fesih nedenidir. Fazla mesai ücreti ödenmeyen işçi istifa etmek yerine haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanabilir. Yani ihbar süresi kadar önce haber vermeye gerek olmadan iş sözleşmesini derhal feshedebilir. Ancak haklı fesih hakkının daha sonra ispatlanabilecek şekilde yazılı olarak (mümkünse noter kanalıyla)yapılmasında yarar vardır.

Haklı fesih yapan işçi 1 yılını doldurmuşsa kıdem tazminatını da alabileceği gibi son 3 yılda 600 gün primi varsa ve son 4 ay boyunca iş sözleşmesi devam etmişse işsizlik ödeneği de alabilir.

Ancak fazla mesailerin ödenmemesi nedeniyle haklı fesih yapmadan ve yasal süreci başlatmadan önce işçinin fazla mesailerini ispatlayabileceği kanıtları biriktirmesinde yarar vardır.

Okurumuz AVM’de çalıştığı için AVM’nin güvenlik kameraları ispatta kolaylık sağlayabilir. Bununla birlikte okurumuzun işe giriş-çıkış saatlerini ispatlayabilecek her türlü bilgi ve belgeyi-işverene belli etmeden- toplamasında (örneğin fişlerin fotoğrafını çekmesinde) ve mümkünse şahit bulmasında yarar vardır.