Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, göreve gelir gelmez kadınların kazanılmış nafaka hakkını hedef aldı. Tek adam yönetiminin nafaka hakkına uzun zamandır hedefe koyduğunu biliyoruz. Bu dönemde yine aynı anlayış egemen. Aileyi koruma bahanesiyle kadınların kazanılmış tüm haklarına saldırı açmış durumdalar. “Mağdur erkekler var” edebiyatıyla aslında kadınların ve çocukların güvencesi olan nafakayı kaldırmak istiyorlar. Bir avuç zengin erkek için yüz binlerce kadını şiddet dolu evlere mahkum etme planları yapıyorlar. Her yıl binlerce kadının başvurduğu Esenyalı Kadın Dayanışma Derneğinden birkaç örnekle kimmiş mağdur anlatalım Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Mahinur Hanım’a.

NAZİFE VE ÇOCUKLARININ KARNI DOYMAZKEN, ESKİ EŞİ RAHAT HAYAT YAŞIYOR

Nazife, 3 çocuk annesi bir kadın. Çocukları küçük olduğu için işe de gidemiyor. Kocası evi terk ettikten sonra uzun süre ortalıktan kayboldu. Nazife yıllarca tek başına mücadele etti. Sonra bir gün kocası ona boşanma davası açtı. Nazife boşanmayı kabul etti. Kocasından çocuklarına ve kendisine nafaka ödemesini talep edince şiddet gördü. Boşanma çekişmeli hale geldi. Oldukça uzun süren boşanma davasından sonra, mahkeme nafakayı bağladı fakat Nazife’nin kocası hiçbir zaman nafaka ödemedi. Parası olmadığı için icraya da veremeyen Nazife tek başına sosyal desteğe bağımlı olarak bu hayat pahalılığında çocuklarına bakmaya çalışıyor. Kirasını konu komşu desteğiyle ödemeye çalışıyor. İki gün önce çocuklarını parka çıkarmış. Bu sıcak havada su alacak parası olmadığı için gelip bizden su istedi çocukları için. Bir çocuğa “su bile yok” demenin nasıl bir mağduriyet olduğunu Bakan Hanım’a soralım. Belki burayla da bir empati kurar. Peki Nazife’nin eski kocası ne yapıyor? Küçük bir şehirde kendine yeni bir hayat kurmuş. Evlenmiş ve iki çocuğu daha var. Eski kocasının kapısına ev sahibi hiç dayanmıyormuş. Çünkü kirasını ödüyor ve onun için her şey yolunda. Ama Nazife’nin ev sahibi kira 3 gün geciktiğinde her gün kapıda. Hatta ‘Paran yoksa sen varsın’ diyerek tacizde bile bulunmuş. Nafize bu ve buna benzer binlerce sorunla boğuşuyor. Hiç değilse çocuklarının nafakasını almış olsaydı bir nebze rahatlayacaktı.

NAFAKA VERMEK İÇİN EVE GİRME ŞARTI

Nafaka hakkı meselesinden tarikat ve cemaatlerde rahatsız. Tıpkı İstanbul Sözleşmesi’nde olduğu gibi sık sık nafakayı da cemaat toplantılarında gündeme getirdiklerini bize ulaşan kadınlardan biliyoruz. Daha önce boşanmış olan Melike iki çocuğuna tek başına bakıyor. Bir türlü boşanmayı kabul etmeyen Melike’nin eşi Melike nafaka hakkından vazgeçtikten sonra ikna olup boşanmış. Ama zaman içinde iki çocuğun yükü ağır gelmeye başlayınca Melike yeniden nafaka talep etmek için mahkemeye başvurmuş ve kazanmış. Eşinin katıldığı bir cemaat sohbetinde kendine hoca diyen bir kişi, boşandıktan sonra kadınlara nafaka ödemenin günah olduğunu söylemiş. “Boşanmış kadınların erkeklerin kazandığı helal parayı nereye harcayacakları bilinmez. O nedenle erkeklerde günah işlemiş olurlar” dediği için Melike’nin eski eşi nafakayı ödemiyor. Melike de bir çare bulmak, en azından çocuklarına günlük ekmek alabilmek için bize başvurdu.

Başka bir örnek Nimet. Nimet de 15 yıl gördüğü şiddete son vermek için iki çocuğunu alıp evi terk etmiş. “Artık canıma tak etti” diyen Nimet, önce bir süre sığınmaevinde kaldı sonra aile araya girdi yeniden barıştı ama tekrar şiddet gördü. Bu defa kocası çocukları vermeyerek Nimet’i evden attı. Bizim desteğimizle ayakta kalan Nimet’e boşanma aşamasında tedbir nafakası bağlandı. Kocasının düzenli bir işi ve geliri var fakat yine de nafakayı ödemeyi kabul etmedi. Nafakayı ödemek için iki şart sundu. Birincisi onun bildiği bir evde oturmak, ikincisi çocukları ona vereceği için istediği zaman eve gelip gitmek. “Yok eğer bunu kabul etmiyorsan sana nafaka veririm ama kendi belirlediğim miktarda ve istediğim zamanda ama asla çocukları göstermem” diyor. Nimet çocukları için ilk teklifi kabul etmiş, bir süre böyle idare etmeye çalışan Nimet, eski günlerdeki gibi şiddet görmüş. Ayda iki defa eve gelip 500 lira para bırakan adam hem Nimet’e tecavüz etmiş hem de onu dövmüş. Ama bunun artık dayanılmaz hale geleceğini anlayan Nimet her şeyden vazgeçip başka bir ilde olan ailesinin yanına gitti. Orada iş olanakları olmadığı için şimdilik tarlada çalışıyor. Üstelik artık çocuklarını da göremiyor. Nimet, “Ben bu dünyaya fazlayım diye bir not yazıp” intihara bile kalkıştı. Şimdi böyle bakınca Sayın Bakan kim mağdur. Hiçbir önlem alınmadığı için şiddete görmeye devam eden ekonomik sorunlarla baş başa bıraktığınız kadınların mağduriyeti sizi pek tatmin etmiyor ki bu defada nafaka hakkına eliniz uzanıyor.

BOŞANMALARI ENGELLEMEK, KADINLARI ŞİDDETE MAHKÛM ETMEK İSTİYORLAR

Bu örnekler binlerce kadının arasından sadece birkaç tanesi. Erkekler tarafından tek taraflı hazırlanan protokollerde bile nafaka hakkı sırf erkekler istiyor diye geçmiyor bile. Çünkü “Eğer benden beş kuruş talep edersen seni öldürürüm” diyor erkekler. Kadınlar da ‘Aman bundan kurtulayım da başka bir şey istemiyorum’ diyor. Birçok kadın zaten çoğunlukla ekonomik kaygılar yüzünden şiddete uğradıkları halde uzun yıllar susmak zorunda bırakılıyor. Hiçbir devlet mekanizması şiddet gören kadını desteklemediği için çok büyük mağduriyetleri kadınlar yaşıyor. Sığınmaevlerinde bile 6 aydan fazla kalamıyor kadınlar.

Tek adam iktidarının Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı da aslında bu sorunları çözmek yerine boşanmaların önünü tıkamak için böyle yöntemlere başvuruyor. Kira fiyatlarından mutfağa kadar her şeyin ateş pahası olduğu şu dönemde, kadınlar belki de bu kaygılar yüzünden şiddet dolu hayatlara mahkûm edilecekler. Gerici politikaları devreye sokarak aslında toplumda “Dövüyor ama para veriyor ya da dövüyor ama en azından çocuklarına bakıyor. Dövüyor ama en azından başımızda bir dam var” ifadelerini normal hale getirerek yavaş yavaş yerleştirme çabasındalar.

Fotoğraf: Dilara Açıkyıldız/csgorselarsiv.org